FSCK Nedir? Nasıl Kullanılır?

Dosya sistemini kontrol etmenize yarayan FSCK komutu, dosya sistemi üzerinde meydana gelen hataların denetlenmesi ve bu hataların giderilmesi için çalışmaktadır. Bu komutun detaylı tanımını ve bu komuta ilişkin kullanım örneklerini yazının devamında bulabilirsiniz.

FSCK Nedir?

Açılım ‘File System Check’ olan ve Türkçe karşılığıyla dosya sistemi kontrolü olarak tanımlanan FSCK, Linux veya Unix işletim sistemlerinde dosya sistemi tutarlılıklarını kontrol etmeyi sağlar. Bu komutla, belirtilen işletim sistemlerinde dosya sistemlerinin onarım işlemlerini de yapabilirsiniz.

Windows işletim sistemlerinde bulunan chkdsk komutuyla aynı işlevi gören FSCK, detaylı yapısı gereği kullanma konusunda uzmanlık gerektirebiliyor.

FSCK Nasıl Kullanılıyor?

FSCK komutunu direkt olarak kullanabildiğiniz gibi, parametrelerle de kullanabilirsiniz. Genel olarak kullanımı ise;

FSCK komutu, sadece root kullanıcısı ya da sudo destekli Linux işletim sistemlerinde, sudo ayrıcalıklı kullanıcıların kullanabilecekleri bir komuttur.

FSCK’nın üç çalışma modu ise;

• Hatalar kontrol edilir, sorunlar kullanıcıya sorularak tutarlı bir hale getirilir.
• Hatalar kontrol edilir ve otomatik onarma işlemi yapılır.
• Hatalar kontrol edilir, onarma ve yalnızca çıktı verilir.

Komut satırına direkt olarak [fsck] komutu yazılırsa, /etc/fstab dosyasına mount edilen bütün disk partisyonları komutla birlikte otomatik taramaya tabi tutulacaktır. Fakat burada belirtmeliyiz ki, mount edilen bir diskin veya partisyonun asla FSCK komutuyla taranmaması gerekiyor.

FSCK komutuyla dosya taramasını mount edilen bir disk ya da partisyon üzerinde kullanırsanız, veri kaybıyla karşı karşıya kalabilirsiniz. Bu yüzden FSCK komutunu çalıştırmak için önerilen işlemde, ‘Single User Mod’ olarak açılan işletim sisteminde FSCK komutunu çalıştırabilirsiniz. Eğer bu mod üzerinden işletim sistemine erişim sağlayamıyorsanız, diski ya da partisyonu umount ettikten sonra tarama yapabilirsiniz.

FSCK Kullanımına Örnekler

Linux işletim sisteminde ‘Single User Mod’ geçişi için;

Partisyonu umount edebilmek için;

Diski umount edebilmek için;

FSCK komutuyla tarama için;

Verilen bu komutların ardından disk üzerinde tarama başlar. Taramada bulunan hatalar çıktı olarak alındıktan sonra, kullanıcıya düzeltme işlemi yapılıp yapılmayacağı sorulur. Burada [y] tuşuna basarsanız, hata düzeltmesi yapılacaktır.

[y] parametresinden sonra dosya sistemi taraması başlar ve otomatik bir şekilde sorunlar çözümlenmeye çalışılır.

fstab dosyasındaki bütün disk ve partisyonlar taranacaktır.

[n] parametresi, belirlenen diskin taranmasını sağlar. Ancak bu işlemde onarım yapılmaz. Yalnızca çıktı verilir.

[f] parametresi, force yani zorlamak anlamına geliyor. Bu komut, tüm diski daha kapsamlı bir taramaya tabi tutmak için kullanılır.

Ek olarak ext3 dosya sistemlerinde, Linux işletim sistemi üzerinden fsck.ext3 kullanımı da yapılabilir. İşlemde, yukarıda ele aldığımız tüm parametre örneklerini aynı şekilde kullanabilirsiniz.